Na 4 maanden ideeën ophalen in de wijk en een test-festival van een week ging Leeszaal Rotterdam West in januari 2013 open. Een gastvrije en mooie plek waar boeken gebracht en gehaald worden; inmiddels zo’n 1000 per week die met zorg geselecteerd en geordend worden. Mensen zitten er een krant te lezen, zitten achter de computer of hun eigen laptop, zitten iets te bespreken of zitten er zomaar. Er zijn taallessen, allerlei culturele programma’s, discussiebijeenkomsten en een praatcafé voor nieuwkomers. De Leeszaal is minimaal 40 uur per week open en wordt gerund door zo’n 100 vrijwilligers, jong en oud, hoog- en laagopgeleid en uit 20 verschillende geboortelanden. Niemand wordt betaald. De Leeszaal krijgt geen subsidie van de overheid en heeft geen businessplan. Huur en vaste lasten (totaal € 20.000 per jaar) worden betaald met geld van fondsen (Stichting Doen), donaties en verhuringen. Ook voor de vele praatjes over hoe dit toch allemaal mogelijk is, en nog wel in zo’n ‘arme’ wijk als het Oude Westen, vragen mede-initiatiefnemer Maurice Specht en ik als het even kan een donatie voor de Leeszaal. Omdat er in die praatjes nooit voldoende ruimte is om het hele hoe en wat van de Leeszaal uit te leggen en omdat we nou eenmaal wetenschappers zijn en graag analyseren, schreven we een boek: ‘De uitvinding van de Leeszaal. Collectieve tactieken en Culturele uitwisselingen’. In dat boek ontleden we de Leeszaal als zelforganisatie, als leer- en werkplek, als publieke ruimte en als cultuurbazaar. De KNVI (de beroepsvereniging van het bibliotheekwezen) gaf ons in 2015 de Victorine van Schaickprijs voor de Leeszaal (beste initiatief) en voor het boek (beste vakpublicatie). Het boek is te koop in de boekhandel en ook te bestellen bij de uitgever: https://www.trancity.nl/boeken/leeszaal.html
foto: David van Dijk